✨Guntō

là một loại kiếm nghi lễ được sản xuất cho lục quân và hải quân Đế quốc Nhật Bản sau khi quân đội được hiện đại hoá theo kiểu phương Tây kể từ năm 1872.

Lịch sử

nhỏ|Hai thanh guntō cổ của Nhật Bản trên giá kiếm (katana kake), shin guntō ở trên và kyū guntō ở dưới nhỏ|Các sĩ quan Nhật Bản đang lần lượt làm thủ tục đầu hàng Sư đoàn 25 Ấn Độ tại [[Kuala Lumpur, năm 1945.]] Trong thời kỳ Minh Trị, tầng lớp samurai dần dần bị giải tán, và Sắc lệnh Haitōrei năm 1876 đã cấm mang kiếm ở nơi công cộng ngoại trừ một số cá nhân nhất định như cựu lãnh chúa samurai (daimyō), quân đội và cảnh sát. Những người thợ rèn kiếm lành nghề gặp khó khăn trong việc sinh kế trong thời kỳ này, khi mà Nhật Bản bắt đầu hiện đại hóa quân đội và đao kiếm không còn là vũ khí chính. Nhiều thợ rèn kiếm bắt đầu chuyển sang làm các mặt hàng khác như dao kéo. Tuy nhiên, hoạt động quân sự của Nhật Bản ở Trung Quốc và Nga trong thời kỳ Minh Trị và đầu thời kỳ Shōwa đã giúp khôi phục lại việc sản xuất kiếm. Giai đoạn trước và trong Thế chiến thứ hai, khi Nhật Bản gia tăng nhanh chóng quy mô quân sự, kiếm một lần nữa được sản xuất trên quy mô lớn.

Trong quá trình phát triển quân đội trước Thế chiến thứ hai và trong suốt cuộc chiến, tất cả sĩ quan Nhật Bản đều được yêu cầu phải đeo kiếm. Trừ những sĩ quan xuất thân từ những gia tộc samurai danh giá thường sử dụng những bảo kiếm gia truyền được sản xuất thủ công, hầu hết đều sử dụng những thanh kiếm được sản xuất đại trà bởi những thợ rèn có ít hoặc không có kiến thức về cách sản xuất kiếm theo phương pháp truyền thống của Nhật Bản. Ngoài ra, tuy những thanh kiếm này được sản xuất theo phương pháp truyền thống, nhưng do nguồn cung cấp loại thép Nhật Bản (tamahagane) dùng để làm kiếm bị hạn chế nên người ta phải thay thế bằng một số loại thép khác. Các biện pháp rút gọn trong quá trình rèn cũng được áp dụng, như sử dụng búa điện và tôi lưỡi kiếm trong dầu thay vì rèn thủ công và tôi trong nước; những biện pháp này tạo ra những thanh kiếm không có những đặc điểm thường thấy ở kiếm truyền thống được sản xuất hoàn toàn thủ công.

Những thanh kiếm không được làm theo cách truyền thống trong thời kỳ này được gọi là Shōwatō (Chiêu Hòa đao). Vào năm 1937, chính phủ Nhật Bản bắt đầu yêu cầu sử dụng con dấu đặc biệt trên chuôi kiếm để phân biệt những thanh kiếm này với những thanh kiếm được làm theo cách truyền thống. Trong thời kỳ chiến tranh, nhiều thanh kiếm cổ được phục chế để sử dụng trong quân đội. Ở Nhật Bản, shōwatō không được coi là kiếm Nhật thực sự và chúng có thể bị tịch thu. Bên ngoài Nhật Bản, chúng được thu thập như những hiện vật lịch sử. Kyū guntō được sử dụng từ năm 1875 đến năm 1934, và nhiều kiểu dáng rất giống với kiếm châu Âu và Mỹ thời bấy giờ, với chuôi kiếm có phần bảo vệ tay (còn gọi là vòng D) và bao kiếm (鞘, saya) bằng thép mạ crôm, được cho là đã được giới thiệu vào khoảng năm 1900.

Trước năm 1945, nhiều kyū guntō được phân phối cho các sĩ quan để đáp ứng nhu cầu về kiếm cho tầng lớp sĩ quan quân đội đang ngày càng mở rộng của Nhật Bản. Để phân biệt tính cá nhân, sự giàu có hoặc tay nghề thủ công, nhiều thanh kiếm được sản xuất theo từng đợt nhỏ chỉ từ 1–25 thanh để duy trì di sản của nền văn hóa kiếm. Phong cách rất đa dạng, lấy cảm hứng từ thanh kiếm thời kỳ đầu, các gia huy và các hình thức nghệ thuật thử nghiệm mà thời kỳ Duy tân Minh Trị bắt đầu giới thiệu. Một số phụ kiện được chế tác bằng bạc theo phong cách châu Âu, ngọc bích, cloisonné hoặc đồ kim loại và sơn để tạo nên ngoại diện nổi bật tính chất nghệ thuật.

Shin guntō (Tân quân đao)

nhỏ|300x300px|Shin gunto với bao kiếm bằng da là loại quân kiếm được Lục quân Đế quốc Nhật Bản sử dụng trong giai đoạn 1935–1945. Trong hầu hết thời gian đó, kiếm được sản xuất tại Quân xưởng Hải quân Toyokawa.

Để đáp ứng với chủ nghĩa dân tộc đang trỗi dậy trong lực lượng vũ trang, một kiểu kiếm mới đã được thiết kế cho quân đội Nhật Bản vào năm 1934. Shin guntō được thiết kế theo kiểu tachi truyền thống của thời kỳ Kamakura (1185–1332). Cấp bậc của sĩ quan được biểu thị bằng tua rua màu buộc vào một khoen ở đốc kiếm. Các màu tương ứng là nâu đỏ và vàng cho cấp tướng lĩnh; nâu và đỏ cho các sĩ quan cấp tá; nâu và xanh cho các sĩ quan cấp úy; và nâu cho cấp hạ sĩ quan. Vài loại kai guntō được sản xuất với lưỡi kiếm bằng thép không rỉ để phù hợp với đặc điểm hơi nước biển ăn mòn.

Hình ảnh

Trong văn hóa đại chúng

• Trong bộ manga One Piece, một trong những thanh kiếm Yubashiri của Roronoa Zoro được thiết kế theo kiểu Gunto.
• Trong Highschool of the Dead, Saeko Busujima nhận được một thanh Gunto thời Meiji do Murata Tsuneyoshi làm ra, cô dùng nó để tiêu diệt thây ma.