✨Thủy tiên

Thủy tiên

Thủy tiên (danh pháp hai phần: Narcissus tazetta L.) là một loại thực vật thuộc Chi Thủy tiên, Họ Loa kèn đỏ (Amaryllidaceae). Loài cây này có thể dùng làm cảnh, trồng bằng cách đặt phần củ vào trong bình nước. Cây nở hoa nhỏ, có màu trắng và mùi thơm.

Củ của cây có chất alkaloid gây chóng mặt, buồn nôn, tiêu chảy, run rẩy toàn thân, hôn mê, có thể dẫn đến tử vong khi ăn phải.

Mô tả

thumb|Narcissus tazetta ở [[Israel.]] nhỏ|Hoa thủy tiên vàng nhỏ|Tranh vẽ chi tiết của Hans Simon Holtzbecker, thế kỷ 17 Narcissus tazetta là một trong số những loài cao nhất trong Narcissus, và có thể cao đến 80 cm, với lá mảnh phẳng dài đến 40 cm và rộng 15 mm. Cụm hoa có khoảng 8 hoa với cánh màu trắng và nhị hoa màu vàng.

Phân loại học

Phân loài

Có 6 phân loài được chấp nhận theo World Checklist of Selected Plant Families:

  • N. tazetta subsp. aureus (Jord. & Fourr.) Baker – Đông Nam Pháp, Sardinia, Tây-Bắc Ý, Algérie, Maroc
  • N. tazetta subsp. canariensis (Burb.) Baker – Quần đảo Canary
  • N. tazetta subsp. chinensis (M.Roem.) Masam. & Yanagih. – Đông-Nam Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc
  • N. tazetta subsp. corcyrensis (Herb.) Baker – Corfu (Hy Lạp)
  • N. tazetta subsp. italicus (Ker Gawl.) Baker

Phân bố

Narcissus tazetta là một loài phân bố rộng rãi, chúng là loài bản địa của vùng Địa Trung Hải từ Bồ Đào Nha đến Thổ Nhĩ Kỳ. Nó cũng là loài được bản địa hóa khắp vùng Trung Đông, Trung Á, Afghanistan, Pakistan, Ấn Độ, Nepal và Bhutan, cũng như Quần đảo Canary, Trung Quốc (Phúc Kiến, Chiết Giang), Nhật Bản, Úc, Hàn Quốc, Đảo Norfolk, New Zealand, Bermuda, Mexico và Hoa Kỳ (Oregon, California, Texas, Alabama, Arkansas, Florida, Louisiana, Mississippi, Bắc Carolina, Nam Carolina, Virginia, và Tây Virginia) và Nam Mỹ.

Sử dụng

Narcissus tazetta được trồng thương mại để lấy tinh dầu, hầu hết ở miền nam Pháp. Một loài lai với Narcissus poeticus, cũng được trồng để lấy tinh dầu. Ứng dung trong y khoa gần đây là một protein có tên là lectin có tác dụng kháng vi rút cúm. Tác dụng này dựa trên cách sử dụng liều phụ thuộc. Tính chất kháng virus cho kết quả rằng nó có thể vô hiệu hóa RSV trong chu kỳ lây nhiễm và vì thế nó không thể lan rộng. Đặc tính kháng virus của nhóm lectin nhất định sẽ có tác dụng lớn hơn trong giai đoạn sớm của bệnh cảm cúm. Nó có rất ít khả năng gây độc và tiềm năng to lớn như một tác nhân kháng virus, vì vậy nó có tiềm năng để sử dụng trong nghiên cứu công nghệ sinh học trong tương lai.

Hình ảnh

File:Narcissus_tazetta_subsp._italicus_(1).jpg|_N. tazetta_ subsp. _italicus_ File:PikiWiki Israel 19802 Plants of Israel.jpg|_Narcissus tazetta subsp. tazetta_ File:Narcissus tazetta var.chinensis Roem.JPG|_Narcissus tazetta subsp. chinensis_ Tập tin:Narkis002c.jpg File:Narcissus tazetta, Santa Coloma de Farners.jpg File:江月水仙ロード - panoramio (1).jpg|cánh đồng hoa thủy tiên tại Chiba, Nhật Tập tin:Narcissus-tazetta-0006a.jpg Tập tin:Narcissus tazetta L. var chinensis Roemer.jpg Tập tin:Akashi-Sumiyoshi jinja Narcissus.jpg File:HK 水仙花 Chinese sacred lily 高山劇場 Ko Shan Theatre February 2019 SSG 01.jpg|Bình hoa Thủy Tiên ngày Tết Thuy tien.jpg|Bình hoa Thủy Tiên File:HK CWB Victoria Park Chinese New Year Flower Fair 03 水仙花 Chinese sacred lily Visitors.jpg|Quầy bán hoa thủy tiên Tết tại Hồng Kông File:金磚水仙_Narcissus_tazetta_hybrid_-香港花展_Hong_Kong_Flower_Show-_(33019701453).jpg File:Hoa thủy tiên2.jpg|Những giò hoa thủy tiên tại Việt Nam