✨Cảnh Yểm
Cảnh Yểm (chữ Hán: 耿弇, 3 – 58) là tướng lãnh, khai quốc công thần, một trong Vân Đài nhị thập bát tướng nhà Đông Hán trong lịch sử Trung Quốc.
Xuất thân
Yểm tự Bá Chiêu, người huyện Mậu Lăng, quận Phù Phong .
Cha là Cảnh Huống, được làm Sóc Điều liên soái nhà Tân .
Yểm nghe nói Lưu Tú ở huyện Lô Nô , bèn bắc tiến để gặp ông ta, được giữ lại làm Môn hạ lại. Yểm nhân đó thuyết phục Hộ quân Chu Hỗ, xin quay về Thượng Cốc để phát binh bình định Vương Lang. Lưu Tú cười nói: “Đứa bé này có chí lớn đấy.” nhân đó mấy lần gọi Yểm đến vỗ về. Yểm bèn gởi thư cho Cảnh Huống, trình bày độ lượng và tài năng của Lưu Tú, đề nghị cha mau chóng đến gặp. Trong tháng ấy, Quang Vũ đế đến huyện Hoài, sai Yểm soái Trần Tuấn đóng quân ở bến Ngũ Xã, đảm nhiệm phòng vệ từ Huỳnh Dương về phía đông, góp phần vây chặt Chu Vĩ.
Tháng 2 ÂL năm thứ 3 (27), Yểm cùng Hổ nha đại tướng quân Cái Duyên theo Đại tư mã Ngô Hán đánh nghĩa quân Thanh Độc ở phía tây huyện Chỉ, thu hàng bọn họ. Tháng 3 ÂL, Quang Vũ đế thân chinh Dục Dương, phản tướng Đặng Phụng xin hàng, Lưu Tú muốn tha chết, nhưng Sầm Bành và Yểm phản đối, đế rốt cục đem Phụng ra xử chém.
Quang Vũ đế giáng chiếu cho Yểm tiến đánh Ngư Dương. Yểm cho rằng cha mình và Bành Sủng có giao tình, gia đình lại không có người ở kinh sư (ý nói con tin), nên lấy làm nghi ngại, không dám một mình tiến quân, dâng thư xin về Lạc Dương. Quang Vũ đế đáp chiếu vỗ về, đồng thời Cảnh Huống cũng nắm được tình thế khó xử của Yểm, bèn sai con trai thứ 3 là Cảnh Quốc vào chầu ở Lạc Dương. Đế rất hài lòng, mệnh cho Yểm cùng bọn Kiến nghĩa đại tướng quân Chu Hỗ, Hán Trung tướng quân Vương Thường đánh nghĩa quân Tây Sơn ở Vọng Đô, Cố An, phá được hơn 10 doanh.
Bình định Tề Lỗ
Yểm thu thập tất cả lính đầu hàng, tập hợp bộ khúc, sắp đặt quan tướng, soái Kỵ đô úy Lưu Hâm, Thái Sơn thái thú Trần Tuấn dẫn quân đông hạ, từ cầu Triêu Dương vượt sông. Năm thứ 8 (32), Yểm cùng bọn Cái Duyên 7 tướng quân theo Quang Vũ đế tiến lên Lũng. Yểm cùng Cái Duyên đem quân vây Thượng Đảng.
Những năm cuối đời
Năm thứ 13 (37), Yểm được tăng thực ấp, sau đó ông dâng trả ấn thụ Đại tướng quân, chịu bãi chức, lấy thân phận Liệt hầu để nhận đặc quyền Phụng triều thỉnh. Mỗi khi triều đình có dị nghị, Yểm lại được triệu vào hỏi kế sách.
Quang Vũ đế khen ngợi Yểm rằng: “Xưa Hàn Tín phá Lịch Hạ để mở mang cơ đồ, nay tướng quân đánh Chúc A để bắt đầu sự nghiệp, nơi nào cũng là biên giới phía tây của nước Tề, công lao có thể nói là tương đương. Nhưng Hàn Tín tập kích nước đã hàng, tướng quân đơn độc đánh bại kẻ địch mạnh, công lao ấy khó hơn so với Tín vậy.”
Năm Kiến Trung thứ 3 (782) thời Đường Đức Tông, triều đình truy phong 64 danh tướng đời xưa, đặt miếu thờ. Yểm là 1 trong số này.
Năm Tuyên Hòa thứ 5 (1123) thời Tống Huy Tông, triều đình theo lệ nhà Đường, đặt miếu Võ Thành vương thờ 72 danh tướng đời xưa. Yểm cũng là 1 trong số này.
Hình tượng văn hóa
Trong tiểu thuyết Đông Hán diễn nghĩa (东汉演义), Cảnh Yểm tự Tử Chiêu, là con trai trưởng của Cảnh Thuần, từng đến Trường An tham dự võ cử. Về sau Yểm quy thuận Lưu Tú, trở thành 1 trong Vân Đài 36 tướng, tinh hiệu là Phòng Nhật thố.
Thành ngữ liên quan
- Lạc lạc nan hợp (落落难合), nghĩa đen: ý kiến đơn lẻ không phù hợp nhận thức chung.
- Hữu chí cánh thành (有志竟成), nghĩa đen: có ý chí kiên định thì ắt sẽ thành công. Tạm dịch: có chí thì nên.
Nguồn gốc: Sau khi Trương Bộ bỏ chạy được vài ngày, Quang Vũ đế đến Lâm Truy úy lạo quân đội, vua tôi gặp mặt. Đế nói với Yểm rằng: “Tướng quân trước ở Nam Dương bày kế sách này, luôn cho rằng quá đỗi khác người (lạc lạc nan hợp), có chí thì việc thành công đấy (hữu chí giả sự cánh thành).”
