Mãn Đạt Hải (, , 30 tháng 4 năm 1622 – 15 tháng 3 năm 1652 ) còn được phiên âm là Mãn Đả Hợi (满打亥) hay Mãn Đả Hại (满打害), là một hoàng thân, tướng lĩnh thời kỳ đầu của nhà Thanh trong lịch sử Trung Quốc, người thừa kế 1 trong 12 tước vị Thiết mạo tử vương.
Thân thế
Mãn Đạt Hải sinh vào giờ Tuất, ngày 20 tháng 3 (âm lịch) năm Thiên Mệnh thứ 7 (1622), trong gia tộc Ái Tân Giác La. Ông là cháu nội của Nỗ Nhĩ Cáp Xích, con trai thứ 7 của Lễ Liệt Thân vương Đại Thiện. Mẹ ông là Tam Kế Phúc tấn Diệp Hách Na Lạp thị (葉赫納喇氏). Sau khi Đại Thiện qua đời, ông được tập tước Lễ Thân vương, sau được đổi hiệu thành Tốn Thân vương (巽親王). Sau khi ông qua đời, bị truy luận những tội lỗi trước đây, bị tước thụy hiệu, giáng tước làm Bối lặc. Một chi hệ Lễ Thân vương chuyển từ con trai ông là Thường A Đại sang cho Kiệt Thư – con trai của em trai ông là Hỗ Tắc, và đổi phong hiệu thanh Khang Thân vương (康親王) vì trước khi tập tước, Kiệt Thư là Khang Quận vương.
Cuộc đời
Trước khi nhập quan
Năm Sùng Đức thứ 5 (1640), ông tham gia cuộc bao vây Cẩm Châu, đánh bại viện binh tại Hạnh Sơn, lại dùng Hồng y đại pháo đánh tan địch quân tại Tùng Sơn. Năm thứ 6 (1641), ông được phong làm Phụ quốc công. Tháng 11, ông theo Dự Quận vương Đa Đạc đến Ninh Viễn, gặp phải quân Minh đang vận chuyển lương thực trên biển, lập tức suất quân đoạt lấy. Năm thứ 7 (1642), ông theo Trịnh Thân vương Tế Nhĩ Cáp Lãng đánh hạ Tháp Sơn (塔山). Năm thứ 8 (1643), ông được bổ nhiệm làm Thừa chính Đô sát viện.
Sau khi nhập quan
Năm Thuận Trị nguyên niên (1644), ông theo Duệ Thân vương Đa Nhĩ Cổn suất quân nhập quan, đại bại quân Đại Thuận của Lý Tự Thành, luận công được phong làm Bối tử. Sau đó ông lại theo Anh Thân vương A Tế Cách đuổi theo Lý Tự Thành đến Tuy Đức. Cùng năm, ông nhậm chức Tả đô Ngự sử. Năm thứ 2 (1645), tháng 2, ông liên tục hạ được ba thành của Diên Biên và Diên An, đuổi theo Lý Tự Thành đến Hồ Quảng. Tháng 8, đại quân thắng lợi trở về. Năm thứ 3 (1646), ông theo Hào Cách thảo phạt Trương Hiến Trung, từ Hán Trung tiến vào Tần Châu, chiêu hàng được bộ tướng Cao Như Lệ (高如砺) của Trương Tiến Trung. Đại quân tiến đến Tây Sung (西充), sau khi truy kích trảm đầu Trương Hiến Trung, ông lại theo Kính Cẩn Thân vương Ni Kham chia đường tiêu diệt toàn bộ tàn quân, bình định vùng Tứ Xuyên. Năm thứ 5 (1648), đại quân thu binh khải hoàn về triều. Năm thứ 6 (1649), phụ thân ông qua đời, ông được tập tước Lễ Thân vương đời thứ 2. Đa Nhĩ Cổn phái Ngõa Khắc Đạt ở lại tiêu diệt tàn quân, Mãn Đạt Hải trở về kinh sư. Năm thứ 8 (1651), Thuận Trị Đế thân chính và cải hào của Mãn Đạt Hải thành Tốn Thân vương (巽親王), quản lý Lại bộ. Năm thứ 9 (1652), ngày 6 tháng 2 (âm lịch), giờ Tị, ông qua đời khi mới 31 tuổi, được truy thụy Tốn Giản Thân vương (巽简親王).
Sau khi qua đời
Năm thứ 16 (1659), ông bị truy luận lại tội lỗi trước đây liên quan đến Đa Nhĩ Cổn, cộng thêm trong thời gian quản lý Lại bộ, vì sợ Đàm Thái đang lúc kiêu ngạo mà không dám hạch tội, cuối cùng ông bị tước đi thụy hiệu, giáng làm Bối lặc. Con trai ông là Thường A Đại vốn tập tước Tốn Thân vương, sau khi ông bị truy luận tội thì cũng bị liên lụy mà giáng làm Bối lặc, tước vị do Khang Quận vương Kiệt Thư thừa tập. Năm Càn Long thứ 43 (1778), triều đình niệm tình Mãn Đạt Hải có công, mệnh tằng tôn của ông là Phúc Tắc Khanh Ngạch (福塞鏗額) được tập tước vị Phụ quốc Tướng quân (輔國將軍), thế tập võng thế.
Gia quyến
Thê thiếp
- Nguyên phối: Bác Nhĩ Tế Cát Đặc thị (博爾濟吉特氏), con gái của Ba Bái (巴拜).
- Kế thất: Y Nhĩ Căn Giác La thị (伊爾根觉罗氏), con gái của Đô thống A Nhĩ Tiến (阿尔进).
- Trắc Phúc tấn: Kỳ Đặc thị (奇特氏), con gái của Công Bố Nhan Đồ (公布颜图).
- Thứ Phúc tấn: Thư Thư Giác La thị (舒舒觉罗氏), con gái của An Đổ Hỗ (安堵祜).
- Thứ thiếp: Ngô thị (吴氏), con gái của Ngô Đại (吴大).
Con trai
Thường A Đại (常阿岱, 1643 – 1665), mẹ là Đích Phúc tấn Bác Nhĩ Tế Cát Đặc thị. Năm 1652 tập tước Tốn Thân vương (巽親王). Năm 1659 bị hàng xuống Bối lặc (貝勒). Sau khi qua đời được truy thụy Hoài Mẫn Bối lặc (懷愍貝勒). Có sáu con trai.
Lăng Tắc Nghi (楞塞宜, 1652 – 1658), mẹ là Thứ Phúc tấn Thư Thư Giác La thị. Chết yểu.
👁️
59 | ⌚2025-09-16 22:46:01.266
**Mãn Đạt Hải** (, , 30 tháng 4 năm 1622 – 15 tháng 3 năm 1652 ) còn được phiên âm là **Mãn Đả Hợi** (满打亥) hay **Mãn Đả Hại** (满打害), là một hoàng thân,
**Mãn Đạt Hải** (, , 30 tháng 4 năm 1622 – 15 tháng 3 năm 1652 ) còn được phiên âm là **Mãn Đả Hợi** (满打亥) hay **Mãn Đả Hại** (满打害), là một hoàng thân,
**Đạt Hải** (, ; 1595 – 1632) là một học giả, nhà phiên dịch thời Hậu Kim và đầu nhà Thanh trong lịch Trung Quốc. Ông là người đã hoàn thiện bảng chữ cái tiếng
**Đạt Hải** (, ; 1595 – 1632) là một học giả, nhà phiên dịch thời Hậu Kim và đầu nhà Thanh trong lịch Trung Quốc. Ông là người đã hoàn thiện bảng chữ cái tiếng
**Đạt Hải** (, ; 1595 – 1632) là một học giả, nhà phiên dịch thời Hậu Kim và đầu nhà Thanh trong lịch Trung Quốc. Ông là người đã hoàn thiện bảng chữ cái tiếng
Đền thờ Huỳnh Mẫn Đạt tại thành phố [[Rạch Giá]] **Huỳnh Mẫn Đạt** (黃敏達, 1807–1882), còn gọi là **Tuần Phủ Đạt**, là quan nhà Nguyễn và là nhà thơ ở thế kỷ 19 tại Nam
Đền thờ Huỳnh Mẫn Đạt tại thành phố [[Rạch Giá]] **Huỳnh Mẫn Đạt** (黃敏達, 1807–1882), còn gọi là **Tuần Phủ Đạt**, là quan nhà Nguyễn và là nhà thơ ở thế kỷ 19 tại Nam
Đền thờ Huỳnh Mẫn Đạt tại thành phố [[Rạch Giá]] **Huỳnh Mẫn Đạt** (黃敏達, 1807–1882), còn gọi là **Tuần Phủ Đạt**, là quan nhà Nguyễn và là nhà thơ ở thế kỷ 19 tại Nam
**Trường Trung học phổ thông chuyên Huỳnh Mẫn Đạt** là một trường trung học phổ thông (THPT) công lập tại thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang thuộc hệ thống các trường trung học phổ
**Trường Trung học phổ thông chuyên Huỳnh Mẫn Đạt** là một trường trung học phổ thông (THPT) công lập tại thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang thuộc hệ thống các trường trung học phổ
**Trường Trung học phổ thông chuyên Huỳnh Mẫn Đạt** là một trường trung học phổ thông (THPT) công lập tại thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang thuộc hệ thống các trường trung học phổ
**Bảng chữ cái tiếng Mãn** ( _manju hergen_) là một hệ thống chữ viết được sử dụng để viết các phương ngữ khác nhau của tiếng Mãn. Chữ Mãn được phát triển từ chữ Mông
**Bảng chữ cái tiếng Mãn** ( _manju hergen_) là một hệ thống chữ viết được sử dụng để viết các phương ngữ khác nhau của tiếng Mãn. Chữ Mãn được phát triển từ chữ Mông
**Ngõa Khắc Đạt** (chữ Hán: 瓦克達, 17 tháng 6 năm 1606 - 9 tháng 9 năm 1652), Ái Tân Giác La, là một Quận vương, nhà quân sự thời kỳ đầu nhà Thanh trong lịch
**Ngõa Khắc Đạt** (chữ Hán: 瓦克達, 17 tháng 6 năm 1606 - 9 tháng 9 năm 1652), Ái Tân Giác La, là một Quận vương, nhà quân sự thời kỳ đầu nhà Thanh trong lịch
**Thượng Hải** (chữ Hán: 上海, bính âm: _Shànghǎi_) là thành phố đông dân nhất Trung Quốc, và là thành phố không bao gồm vùng ngoại ô lớn nhất thế giới. Thượng Hải nằm ở bờ
**Thượng Hải** (chữ Hán: 上海, bính âm: _Shànghǎi_) là thành phố đông dân nhất Trung Quốc, và là thành phố không bao gồm vùng ngoại ô lớn nhất thế giới. Thượng Hải nằm ở bờ
**Thượng Hải** (chữ Hán: 上海, bính âm: _Shànghǎi_) là thành phố đông dân nhất Trung Quốc, và là thành phố không bao gồm vùng ngoại ô lớn nhất thế giới. Thượng Hải nằm ở bờ
**_Running Man_** hay **_Running Man Vietnam_** (tên tiếng Việt hiện tại: **_Running Man Vietnam 3 - Chạy ngay đi_**) là phiên bản Việt hóa của chương trình truyền hình thực tế nổi tiếng của Hàn
**_Running Man_** hay **_Running Man Vietnam_** (tên tiếng Việt hiện tại: **_Running Man Vietnam 3 - Chạy ngay đi_**) là phiên bản Việt hóa của chương trình truyền hình thực tế nổi tiếng của Hàn
**Tiếng Man** (tên bản địa or , phát âm hay ), cũng được gọi là **tiếng Gael Man**, là một ngôn ngữ Celt nhánh Goidel của hệ ngôn ngữ Ấn-Âu, về mặt lịch sử từng
**Tiếng Man** (tên bản địa or , phát âm hay ), cũng được gọi là **tiếng Gael Man**, là một ngôn ngữ Celt nhánh Goidel của hệ ngôn ngữ Ấn-Âu, về mặt lịch sử từng
**Tiếng Man** (tên bản địa or , phát âm hay ), cũng được gọi là **tiếng Gael Man**, là một ngôn ngữ Celt nhánh Goidel của hệ ngôn ngữ Ấn-Âu, về mặt lịch sử từng
**Cá sấu nước mặn** (danh pháp hai phần: _Crocodylus porosus_), còn gọi là **cá sấu cửa sông** hay ở Việt Nam còn được gọi là **cá sấu hoa cà**; là loài cá sấu lớn nhất
**Cá sấu nước mặn** (danh pháp hai phần: _Crocodylus porosus_), còn gọi là **cá sấu cửa sông** hay ở Việt Nam còn được gọi là **cá sấu hoa cà**; là loài cá sấu lớn nhất
**Đại Thiện** (; ; 19 tháng 8 năm 1583 – 25 tháng 11 năm 1648) là một hoàng thân Mãn Châu và chính trị gia có ảnh hưởng của nhà Thanh trong thời gian khai
**Đại Thiện** (; ; 19 tháng 8 năm 1583 – 25 tháng 11 năm 1648) là một hoàng thân Mãn Châu và chính trị gia có ảnh hưởng của nhà Thanh trong thời gian khai
**Đại Thiện** (; ; 19 tháng 8 năm 1583 – 25 tháng 11 năm 1648) là một hoàng thân Mãn Châu và chính trị gia có ảnh hưởng của nhà Thanh trong thời gian khai
**Thuyết sử dụng và hài lòng** (TSDVHL) là lý thuyết giả định rằng con người chủ động tiếp cận phương tiện truyền thông để thỏa mãn những nhu cầu cụ thể của họ. Thuyết sử
**Thuyết sử dụng và hài lòng** (TSDVHL) là lý thuyết giả định rằng con người chủ động tiếp cận phương tiện truyền thông để thỏa mãn những nhu cầu cụ thể của họ. Thuyết sử
**Chiến tranh thế giới thứ hai** (còn được nhắc đến với các tên gọi **Đệ nhị thế chiến**, **Thế chiến II** hay **Đại chiến thế giới lần thứ hai**) là một cuộc chiến tranh thế
**Chiến tranh thế giới thứ hai** (còn được nhắc đến với các tên gọi **Đệ nhị thế chiến**, **Thế chiến II** hay **Đại chiến thế giới lần thứ hai**) là một cuộc chiến tranh thế
**Chiến tranh thế giới thứ hai** (còn được nhắc đến với các tên gọi **Đệ nhị thế chiến**, **Thế chiến II** hay **Đại chiến thế giới lần thứ hai**) là một cuộc chiến tranh thế
là một hệ thống chữ viết cổ sử dụng kanji (Hán tự) để diễn đạt tiếng Nhật. Hiện chưa rõ chính xác hệ thống chữ viết này được bắt đầu sử dụng vào thời gian
là một hệ thống chữ viết cổ sử dụng kanji (Hán tự) để diễn đạt tiếng Nhật. Hiện chưa rõ chính xác hệ thống chữ viết này được bắt đầu sử dụng vào thời gian
**_One-Punch Man_** (tiếng Nhật: ワン パン マン Hepburn: _Wanpanman_) hay có thể đọc tắt là (opm) là loạt tác phẩm siêu anh hùng của Nhật Bản xuất phát điểm là web manga do ONE tạo
**_One-Punch Man_** (tiếng Nhật: ワン パン マン Hepburn: _Wanpanman_) hay có thể đọc tắt là (opm) là loạt tác phẩm siêu anh hùng của Nhật Bản xuất phát điểm là web manga do ONE tạo
**_One-Punch Man_** (tiếng Nhật: ワン パン マン Hepburn: _Wanpanman_) hay có thể đọc tắt là (opm) là loạt tác phẩm siêu anh hùng của Nhật Bản xuất phát điểm là web manga do ONE tạo
**Đa Nhĩ Cổn** (Phồn thể: 多爾袞; giản thể: 多尔衮; ; 17 tháng 11 năm 1610– 31 tháng 12 năm 1650), Ái Tân Giác La, còn gọi **Duệ Trung Thân vương** (睿忠親王), là một chính trị
**Đa Nhĩ Cổn** (Phồn thể: 多爾袞; giản thể: 多尔衮; ; 17 tháng 11 năm 1610– 31 tháng 12 năm 1650), Ái Tân Giác La, còn gọi **Duệ Trung Thân vương** (睿忠親王), là một chính trị
**Fat Man** (tạm dịch: "Gã béo"; còn được gọi là **Mark III**) là mật danh của quả bom hạt nhân mà Hoa Kỳ đã thả xuống thành phố Nagasaki (Nhật Bản) vào ngày 9 tháng
**Fat Man** (tạm dịch: "Gã béo"; còn được gọi là **Mark III**) là mật danh của quả bom hạt nhân mà Hoa Kỳ đã thả xuống thành phố Nagasaki (Nhật Bản) vào ngày 9 tháng
**Fat Man** (tạm dịch: "Gã béo"; còn được gọi là **Mark III**) là mật danh của quả bom hạt nhân mà Hoa Kỳ đã thả xuống thành phố Nagasaki (Nhật Bản) vào ngày 9 tháng
**Tế Nhĩ Cáp Lãng** (; ; 19 tháng 11, 1599 - 11 tháng 6, 1655), Ái Tân Giác La, là một quý tộc, lãnh đạo chính trị và quân sự Mãn Châu vào đầu thời
**Tế Nhĩ Cáp Lãng** (; ; 19 tháng 11, 1599 - 11 tháng 6, 1655), Ái Tân Giác La, là một quý tộc, lãnh đạo chính trị và quân sự Mãn Châu vào đầu thời
Mãn Đạt Hải