✨Tiếng Chăm

Tiếng Chăm

Tiếng Chăm hay tiếng Champa (chữ Chăm: ꨌꩌ; chữ Jawi: چم) là ngôn ngữ của người Chăm ở Đông Nam Á, và trước đây là ngôn ngữ của Vương quốc Chăm Pa ở miền Trung Việt Nam . Phương ngữ Chăm Tây được nói bởi 220.000 người ở Campuchia và 25.000 người ở Việt Nam; phương ngữ Chăm Đông (Chăm Phan Rang), có khoảng 73.000 người nói ở Việt Nam, với tổng số khoảng 320.000 người nói.

Lịch sử

Nguồn gốc

Tiếng Chăm đáng chú ý là ngôn ngữ thuộc ngữ hệ Nam Đảo được chứng thực lâu đời nhất, với bia ký Đông Yên Châu được xác minh có niên đại vào cuối thế kỷ thứ 4 sau Công nguyên, điều nay đã chỉ ra người Chăm có lịch sử lâu đời và phong phú từ thời xa xưa. Họ chính là hậu duệ của Vương quốc Champa, một vương quốc hùng mạnh và có ảnh hưởng đã phát triển mạnh mẽ ở miền Trung Việt Nam ngày nay từ khoảng thế kỷ thứ 2 đến thế kỷ 17. Vương quốc Champa có nền văn hóa và ngôn ngữ đặc biệt khiến người Chăm khác biệt với các nước láng giềng.

Vương quốc Champa (192 - 1832)

Vương quốc Champa đóng một vai trò quan trọng trong thương mại khu vực và trao đổi văn hóa, tương tác với các nền văn minh lân cận như Đế quốc Khmer, Đại Việt (Việt Nam) và các nền văn minh khác. Người Chăm đã phát triển chữ viết riêng của họ, gọi là chữ viết Chăm, được sử dụng để viết chữ khắc và văn bản tôn giáo.

Vương quốc Chămpa càng suy yếu về sau dẫn đến người Chăm càng có xu hướng di dời. Một số di cư sang Campuchia, nơi họ thành lập cộng đồng, trong khi những người khác vẫn ở lại Việt Nam. Ngôn ngữ Chăm trải qua những thay đổi và thích ứng khi người Chăm tương tác với các nền văn hóa trong môi trường mới của họ.

Phân loại

Tiếng Chăm Tây được sử dụng bởi người Chăm ở Campuchia cũng như các tỉnh lân cận Việt Nam như An Giang và Tây Ninh. Chăm Đông được nói bởi những người Chăm ven biển ở các tỉnh Bình Thuận, Ninh Thuận và Đồng Nai của Việt Nam. Hai vùng nói tiếng Chăm bị tách biệt cả về địa lý và văn hóa. Người Chăm Tây chủ yếu là theo Hồi giáo (mặc dù một số người ở Campuchia hiện đang tu theo Phật giáo Nguyên thủy), trong khi người Chăm Đông theo cả Hồi giáo và Ấn Độ giáo. Dân tộc học nói rằng phương ngữ phương Đông và phương Tây không còn dễ hiểu lẫn nhau.

Nhóm ngôn ngữ Chăm

Các ngôn ngữ thuộc nhóm Chăm khác được nói ở Việt Nam là Ra-glai, Ê Đê, Gia Rai, Chu Ru, H'roi tức người Hời và tiếng Tsat của một dân tộc thiểu số tại đảo Hải Nam. Tiếng Chăm có liên hệ với các ngôn ngữ Malay-Polynesia khác tại Indonesia, đặc biệt là Người Aceh và Minangkabau, đa số sinh sống tại Indonesia và Malaysia, Madagascar và Philippines.

Phân bố

Đây là một ngôn ngữ thuộc ngữ tộc Malay-Polynesia của ngữ hệ Nam Đảo, được 800.000 người ở Việt Nam, 900.000 người ở Campungcham, Campuchia (1993) và một số nhỏ ở Thái Lan và Malaysia sử dụng.

Chữ viết Chăm

Chữ viết Chăm được sử dụng để viết tiếng Chăm. Bộ chữ cái này bắt nguồn từ chữ Phạn thuộc hệ Brahmi. Trước đây chữ viết Chăm bị hạn chế phát triển, nay được giảng dạy rộng rãi trong các trường của địa phương.

👁️ 78 | ⌚2025-09-16 22:26:43.477
QC Shopee
Nguyễn Kim Nguyễn Kim
ATADI _ Đặt vé máy bay trực tuyến giá rẻ ATADI _ Đặt vé máy bay trực tuyến giá rẻ
GOTADI – Vé máy bay giá rẻ, uy tín GOTADI – Vé máy bay giá rẻ, uy tín
Tiếng Chăm Tiếng Chăm
**Tiếng Chăm** hay **tiếng Champa** (chữ Chăm: ꨌꩌ; chữ Jawi: چم) là ngôn ngữ của người Chăm ở Đông Nam Á, và trước đây là ngôn ngữ của Vương quốc Chăm Pa ở miền Trung
Tiếng Chăm cổ Tiếng Chăm cổ
Tiếng Chăm có lịch sử văn học lâu đời nhất so với bất kỳ ngôn ngữ Nam Đảo nào. Bản khắc Đông Yên Châu, viết bằng chữ Chăm cổ, có từ cuối thế kỷ thứ
Chăm Pa Chăm Pa
**Champa** (tiếng Phạn: चम्पा, Tiếng Trung: 占婆 _Chiêm Bà_, tiếng Chăm: ꨌꩌꨚ) hay **Chiêm Thành** (占城) là một quốc gia cổ từng tồn tại độc lập liên tục qua các thời kỳ từ năm 192
Người Chăm Người Chăm
**Người Chăm**, **người Chăm Pa** hay **người Degar-Champa** (tiếng Chăm: ꨂꨣꩃ ꨌꩌꨛꨩ, اوراڠ چامفا, _Urang Campa_; tiếng Khmer: ជនជាតិចាម, _Chónchèat Cham_; ; ), còn gọi là **người Chàm**, **người Chiêm**, **người** **Chiêm Thành**, **người Hời**,
Tôn giáo của người Chăm Tôn giáo của người Chăm
Người Chăm theo tôn giáo chính là **Agama Cham** (tức là Chăm giáo). Tôn giáo Agama Cham (Chăm giáo) có hai môn phái gồm _Môn phái tín ngưỡng tôn giáo_ và _môn phái tín ngưỡng
Chữ viết Chăm Chữ viết Chăm
**Chữ viết Chăm** là hệ thống chữ viết để thể hiện tiếng Chăm, một ngôn ngữ thuộc ngữ hệ Nam Đảo. Cộng đồng người nói tiếng Chăm phân bố chủ yếu ở Việt Nam và
Tiếng Gia Rai Tiếng Gia Rai
**Tiếng Jrai (Gia Rai)** là một ngôn ngữ thuộc ngữ chi Malay-Polynesia, được người Jrai tại Việt Nam và Campuchia sử dụng. Số lượng người nói tiếng Jrai là khoảng 332.557. Họ chủ yếu là
Nhóm ngôn ngữ Chăm Nhóm ngôn ngữ Chăm
**Nhóm ngôn ngữ Chăm**, còn gọi là **nhóm ngôn ngữ Aceh–Chăm**, là một nhóm gồm mười ngôn ngữ nói ở Aceh (Sumatra, Indonesia) và một số nơi ở Campuchia, Việt Nam và Trung Quốc (đảo
Lịch sử Chăm Pa Lịch sử Chăm Pa
**Lịch sử Chăm Pa** là lịch sử các quốc gia của người Chăm gồm: Hồ Tôn, Lâm Ấp, Hoàn Vương, Chiêm Thành (_Campanagara_) và Thuận Thành (_Nagar Cam_), thành lập từ năm 192 và kết
Tiếng Ê Đê Tiếng Ê Đê
**Tiếng Ê Đê** là ngôn ngữ của người Ê Đê, là các nhóm sắc tộc sinh sống tại khu vực Tây Nguyên ở Việt Nam và Campuchia. Số lượng người nói tiếng Ê đê là
Tiếng Aceh Tiếng Aceh
nhỏ|Hai người đang nói tiếng Aceh, được ghi lại cho [[Wikitongues.]] **Tiếng Aceh**, hay **tiếng Achin**, là ngôn ngữ của người Aceh bản địa tại Aceh, Sumatra, Indonesia. _Tiếng Aceh_ cũng được sử dụng tại
Phan Rang – Tháp Chàm Phan Rang – Tháp Chàm
**Phan Rang – Tháp Chàm **(thường được gọi tắt là **Phan Rang**) là thành phố tỉnh lỵ cũ, trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá và khoa học kỹ thuật của tỉnh Ninh Thuận,
Sự suy vong của Vương quốc Chăm Pa Sự suy vong của Vương quốc Chăm Pa
**Chăm Pa** độc lập được từ năm 192, phát triển cho đến thế kỷ thứ 10 thì bắt đầu suy yếu, đến năm 1832 thì hoàn toàn mất nước. ## Thất thủ và bỏ kinh
Tiếng Mã Lai Tiếng Mã Lai
**Tiếng Malay** hay **tiếng Mã Lai** (_"Ma-lây"_; chữ Latinh: **'; chữ cái Jawi: **بهاس ملايو_') là một ngôn ngữ chính của ngữ hệ Nam Đảo (Austronesian). Tiếng Mã Lai là ngôn ngữ quốc gia của
Tiếng Ra Glai Tiếng Ra Glai
**Tiếng Ra Glai** (hay Roglai, Rô Glai, Radlai) là ngôn ngữ của người Ra Glai, dân tộc sinh sống tại khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ Việt Nam. Theo điều tra dân số Việt
Tháp Chăm Tháp Chăm
Tháp Mỹ Sơn B4 Thần Shiva làm bằng đá cát, cuối thế kỷ 12. Tháp Mẫm. An Nhơn. Bình Định. Hình trang trí trên cửa chính. Hiện vật tại Viện bảo tàng lịch sử Việt
Tiếng Khmer Tiếng Khmer
nhỏ|Một người nói tiếng Khmer, được ghi lại cho [[Wikitongues.]] **Tiếng Khmer** (thông tục: , trang trọng hơn: ), cũng gọi là **tiếng Campuchia** là ngôn ngữ của người Khmer và là ngôn ngữ chính
Đài Tiếng nói Việt Nam Đài Tiếng nói Việt Nam
**Đài Tiếng nói Việt Nam** (**TNVN**), cũng được gọi là **VOV** (viết tắt từ tên ), là đài phát thanh quốc gia trực thuộc Chính phủ Việt Nam, có nhiệm vụ "tuyên truyền đường lối,
Lễ hội cầu mưa (người Chăm) Lễ hội cầu mưa (người Chăm)
**Lễ hội cầu mưa người Chăm** hay **lễ mừng mưa** tiếng Chăm **wai le kau cahesan** là một lễ hội của dân tộc Chăm H'roi, Vân Canh, Bình Định, Việt Nam. Với quan niệm mọi
Lễ đổ đầu (người Chăm) Lễ đổ đầu (người Chăm)
**Lễ đổ đầu** tiếng Chăm **Quoai chơ ruh a kơh** là một nghi lễ của người đồng bào dân tộc Chăm H'roi. Lễ để tạ ơn Giàng, thần linh đã cho mình sáng cái đầu,
Chính tả tiếng Việt Chính tả tiếng Việt
**Chính tả tiếng Việt** là sự chuẩn hóa hình thức chữ viết của ngôn ngữ tiếng Việt. Đây là một hệ thống quy tắc về cách viết các âm vị, âm tiết, từ, cách dùng
Châm ngôn Hướng đạo Châm ngôn Hướng đạo
**Châm ngôn Hướng đạo** của phong trào Hướng đạo trong tiếng Việt vốn được gọi là _Sắp Sẵn_ (_Be Prepared_). Nó được dùng bằng nhiều thứ ngôn ngữ bởi hàng triệu Hướng đạo sinh trên
Du lịch chăm sóc sức khoẻ Du lịch chăm sóc sức khoẻ
nhỏ|phải| Trung tâm Y Khoa Prima Sài Gòn, Việt Nam, điểm đến nổi tiếng về các phẫu thuật ngoại trú nhỏ|phải|Một khu spa ở Bangkok **Du lịch chăm sóc sức khỏe** (tiếng Anh: _Wellness tourism_)
Bộ sách 5 cuốn: Bút chấm đọc - Học tiếng Anh Tân Việt - Bộ sách học tiếng Anh cho trẻ - Tân Việt - Bản Quyền Bộ sách 5 cuốn: Bút chấm đọc - Học tiếng Anh Tân Việt - Bộ sách học tiếng Anh cho trẻ - Tân Việt - Bản Quyền
BÚT CHẤM ĐỌC - HỌC TIẾNG ANH TÂN VIỆT: CÔ GIA SƯ TIẾNG ANH BẢN XỨ TẠI NHÀ CHO TRẺ TỪ 0-10 TUỔI Bút chấm đọc - Học tiếng Anh Tân Việt là công cụ
Tiếng Latinh cổ điển Tiếng Latinh cổ điển
**Tiếng Latinh cổ điển** (tiếng Latinh: _Latinitas_ "thiện ngữ" hoặc _Sermo latinus_ "tiếng nói tốt", tiếng Anh: _Classical Latin_) là hình thức ngôn ngữ Latinh được các tác gia thời hậu kỳ Cộng hòa La
Máy Ép Chậm – Ép Trái Cây Rau Củ- Công Suất 150W, Giảm Tiếng Ồn , Tiết Kiệm Điện Năng, Ứng Dụng Trong Gian Bếp Của Các Bà Nội Trợ- Hàng Chính Hãng MINIIN Máy Ép Chậm – Ép Trái Cây Rau Củ- Công Suất 150W, Giảm Tiếng Ồn , Tiết Kiệm Điện Năng, Ứng Dụng Trong Gian Bếp Của Các Bà Nội Trợ- Hàng Chính Hãng MINIIN
Máy Ép Chậm – Ép Tr ái Cây Rau Củ- Công Suất 150W, Giảm Tiếng Ồn , Tiết Kiệm Điện Năng, Ứng Dụng Trong Gian Bếp Của Các Bà Nội Trợ- Hàng Chính Hãng MINIIN
Chăm Bani Chăm Bani
**Chăm Bani** hay **Bà Ni** là một tôn giáo của người Chăm ở vùng Ninh Thuận và Bình Thuận. Chăm Bani chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi tôn giáo Bà-la-môn và tín ngưỡng bản địa
Combo Sách Tư Duy Thay Đổi Cuộc Đời: Tư Duy Đột Phá + Tư Duy Nhanh Và Chậm (Tái Bản) / Sự Phi Lý và Hợp Lý Trong Tư Duy, Suy Nghĩ Khác Biệt, Phi Truyền Thống Combo Sách Tư Duy Thay Đổi Cuộc Đời: Tư Duy Đột Phá + Tư Duy Nhanh Và Chậm (Tái Bản) / Sự Phi Lý và Hợp Lý Trong Tư Duy, Suy Nghĩ Khác Biệt, Phi Truyền Thống
Combo Sách Tư Duy Thay Đổi Cuộc Đời: Tư Duy Đột Phá + Tư Duy Nhanh Và Chậm (Tái Bản) / Sự Phi Lý và Hợp Lý Trong Tư Duy, Suy Nghĩ Khác Biệt, Phi
Hổ - Bút Chấm Đọc Học Tiếng Anh Tân Việt - Đánh Thức Năng Lực Phi Thường Cho Trẻ Thơ (Bộ 5 cuốn: Từ 0 Đến 6 Tuổi) Hổ - Bút Chấm Đọc Học Tiếng Anh Tân Việt - Đánh Thức Năng Lực Phi Thường Cho Trẻ Thơ (Bộ 5 cuốn: Từ 0 Đến 6 Tuổi)
BÚT CHẤM ĐỌC - HỌC TIẾNG ANH TÂN VIỆT: CÔ GIA SƯ TIẾNG ANH TẠI NHÀ CHO TRẺ TỪ 0-10 TUỔI - Chạm vào đâu là âm thanh phát ra ở đó. Hơn thế nữa,
Tôi muốn giỏi tiếng Anh nhưng tôi không muốn chăm chỉ - Thái Hà Books Tôi muốn giỏi tiếng Anh nhưng tôi không muốn chăm chỉ - Thái Hà Books
Tôi muốn giỏi tiếng Anh nhưng tôi không muốn chăm chỉ Công ty phát hành: Thái Hà Tác giả: Moon Duk, Snow Cat Số trang: 264 trang Khổ: 18x22cm NXB: Công thương Năm xuất bản:
Sách Tôi muốn giỏi tiếng Anh nhưng tôi không muốn chăm chỉ - Bản Quyền Sách Tôi muốn giỏi tiếng Anh nhưng tôi không muốn chăm chỉ - Bản Quyền
Tôi muốn giỏi tiếng Anh nhưng tôi không muốn chăm chỉ Công ty phát hành: Thái Hà Tác giả: Moon Duk, Snow Cat Số trang: 264 trang Khổ: 18x22cm NXB: Công thương Năm xuất bản:
Tôi Muốn Giỏi Tiếng Anh Nhưng Tôi Không Muốn Chăm Chỉ Tôi Muốn Giỏi Tiếng Anh Nhưng Tôi Không Muốn Chăm Chỉ
Tôi Muốn Giỏi Tiếng Anh Nhưng Tôi Không Muốn Chăm Chỉ ------------   Cuốn sách mà bất cứ ai cũng có thể đọc từ đầu đến cuối Cho đến bây giờ bạn vẫn chưa đọc
Từ vựng tiếng Việt Từ vựng tiếng Việt
**Từ vựng tiếng Việt** là một trong ba thành phần cơ sở của tiếng Việt, bên cạnh ngữ âm và ngữ pháp. Từ vựng tiếng Việt là đối tượng nghiên cứu cơ bản của ngành
Combo Sách Kinh Tế Cực Hay: Tư Duy Nhanh Và Chậm + Tư Duy Logic ( Tặng Bookmark Phương Đông) Combo Sách Kinh Tế Cực Hay: Tư Duy Nhanh Và Chậm + Tư Duy Logic ( Tặng Bookmark Phương Đông)
Combo Sách Kinh Tế Cực Hay: Tư Duy Nhanh Và Chậm + Tư Duy Logic ( Tặng Bookmark Phương Đông) 1. Tư Duy Nhanh Và Chậm Chúng ta thường tự cho rằng con người là
(Tái bản 2023) MINH TRIẾT CHAM – Inrasara – NXB Tri Thức (Tái bản 2023) MINH TRIẾT CHAM – Inrasara – NXB Tri Thức
Mười bảy thế kỉ có mặt, người Champa đã dựng nên nền văn hóa - văn minh độc đáo. Sau khi vương quốc Champa tan rã để hòa nhập vào đất nước Việt Nam, nền
Tiếng Chu Ru Tiếng Chu Ru
**Tiếng Chu Ru** (_Chru_) là một ngôn ngữ thuộc nhóm Chăm được nói bởi người Chu Ru ở mạn nam tỉnh Lâm Đồng (đặc biệt là ở huyện Đơn Dương) và ở tỉnh Bình Thuận.
Tiếng Tsat Tiếng Tsat
**Tiếng Tsat**, cũng được gọi là **Utsat**, **Utset**, **Chăm Hải Nam**, hay **Hồi Huy** (), là một ngôn ngữ được nói bởi khoảng 4.500 người Utsul tại làng Dương Lan () và Hồi Tân ()
Bảng chữ cái tiếng Mãn Bảng chữ cái tiếng Mãn
**Bảng chữ cái tiếng Mãn** ( _manju hergen_) là một hệ thống chữ viết được sử dụng để viết các phương ngữ khác nhau của tiếng Mãn. Chữ Mãn được phát triển từ chữ Mông
Văn học tiếng Latinh Văn học tiếng Latinh
**Văn học tiếng Latinh** hay **văn học Latin/Latinh** bao gồm các bài tiểu luận, lịch sử, thơ ca, kịch và các tác phẩm khác được viết bằng ngôn ngữ Latinh. Sự khởi đầu của văn
Hãy Chăm Sóc Mẹ (Tái Bản) Hãy Chăm Sóc Mẹ (Tái Bản)
Hãy Chăm Sóc Mẹ (Tái Bản) Cuốn sách mê hoặc lạ thường này đã khẳng định vị trí của Shin Kyung-sook như một hiện tượng văn học châu Á, tạo ra trào lưu đọc mới
Máy Ép Chậm Trái Cây Bosch MESM731M Black - Hàng Nhập Khẩu Đức Máy Ép Chậm Trái Cây Bosch MESM731M Black - Hàng Nhập Khẩu Đức
Máy Ép Chậm Trái Cây Bosch MESM731M Black Với sản phẩm Máy Ép Chậm Trái Cây Bosch MESM731M Black. Bạn có thể dễ dàng ép một ly nước trái cây, rau củ mà vẫn giữ
Vua Chăm Pa Vua Chăm Pa
**Vua Champa** là danh sách các vị vua trong lịch sử Champa. Họ sử dụng hai tước hiệu, một là **Raja-di-raja** (Hindi: राजाओं का राजा) từ năm 192 đến năm 1474, và **Po-tana-raya** (Hindi: भूमि
Combo Sách Kinh Tế Cực Hay: Tư Duy Nhanh Và Chậm + Lợi Thế Bán Hàng ( Tặng Kèm Bookmark Green Life ) Combo Sách Kinh Tế Cực Hay: Tư Duy Nhanh Và Chậm + Lợi Thế Bán Hàng ( Tặng Kèm Bookmark Green Life )
Combo Sách Kinh Tế Cực Hay: Tư Duy Nhanh Và Chậm + Lợi Thế Bán Hàng ( Tặng Kèm Bookmark Green Life )   Có phải bạn đang muốn kinh doanh nhưng chưa biết cách?
Máy Chấm Công Vân Tay Ronald Jack T9 - Hàng Nhập Khẩu Máy Chấm Công Vân Tay Ronald Jack T9 - Hàng Nhập Khẩu
Thiết kế nhỏ gọn Máy Chấm Công Vân Tay Ronald Jack T9 có thiết kế nhỏ gọn, phù hợp với nhiều không gian sử dụng, dễ dàng lắp đặt ở các vị trí cửa ra
Tiếng Latinh Tiếng Latinh
**Tiếng Latinh** hay **Latin** (tiếng Latinh: __, ) là ngôn ngữ thuộc nhóm ngôn ngữ gốc Ý của ngữ hệ Ấn-Âu, ban đầu được dùng ở khu vực quanh thành phố Roma (còn gọi là