✨Trần Kính Tuyên
Trần Kính Tuyên (, ? - 26 tháng 4 năm 893) là một tướng lĩnh nhà Đường. Là em trai của hoạn quan đầy quyền lực đương thời là Điền Lệnh Tư, ông được giao kiểm soát Tây Xuyên. Sau đó, khi Trần Kính Tuyên từ chối tuân chỉ về Trường An, Đường Chiêu Tông liền cho quân tiến công Tây Xuyên. Cuối cùng, ông chiến bại trước Vương Kiến và bị giết, Vương Kiến sau này lập ra nước Tiền Thục.
Thân thế
Theo Tư trị thông giám, ông là người Hứa châu. Ông có ít nhất hai đệ: Trần Kính Tuần (陳敬珣) và Điền Lệnh Tư. Ông có lẽ còn hai anh khác, do Điền Lệnh Tư từng gọi ông là "tam huynh".
Đầu triều đại của Đường Hy Tông, Điền Lệnh Tư có quyền lực rất lớn trong triều đình, Đường Hy Tông còn gọi Điền Lệnh Tư là "a phụ." Điền Lệnh Tư đã cố gắng xin Trung Vũ tiết độ sứ Thôi An Tiềm cho Trần Kính Tuyên làm binh mã sứ, song Thôi An Tiềm từ chối. Do đó, Điền Lệnh Tư đã lệnh cho Trần Kính Tuyên đến kinh thành Trường An, cho Trần Kính Tuyên làm chỉ huy trong Tả Thần Sách quân, trong một vài năm sau thì Trần Kính Tuyên được thăng làm đại tướng quân.. Đường Hy Tông đã lệnh cho bốn người chơi đánh bóng tranh Tam Xuyên. Trần Kính Tuyên đứng thứ nhất và được bổ nhiệm là Tây Xuyên tiết độ sứ, trong khi Dương Sư Lập được bổ nhiệm ở Đông Xuyên và Ngưu Úc được bổ nhiệm ở Sơn Nam Tây đạo. thừa cơ đem theo bè nhóm trá xưng là Trần Kính Tuyên; đến nhậm chức và bắt đầu ra lệnh. Tuy nhiên, Mã bộ sứ Cù Đại Phu (瞿大夫) đã phát hiện ra sự thật, tiến hành bắt giữ và giết chết hết bè nhóm của yêu nhân. Khi Trần Kính Tuyên nhận được tin Hoàng đế chạy trốn, ông đã triệu giám quân Lương Xử Hậu (梁處厚) và kêu khóc phụng biểu nghênh đón Đường Hy Tông đến Thành Đô, đồng thời cho tu sửa hành cung. để nghênh đón và hộ tống Đường Hy Tông đến Thành Đô. Đương Hy Tông ban cho Trần Kính Tuyên chức Đồng bình chương sự.
Khi Đường Hy Tông ở Thành Đô
Sau khi Đường Hy Tông đến Thành Đô, thoạt đầu Hoàng đế khao thưởng cho các tướng sĩ Tây Xuyên, song sau đó lại chỉ liên tục khao thưởng các thân quân đã tháp tùng Hoàng đế đến Thành Đô, khiến các tướng sĩ Tây Xuyên oán giận. Hoàng đầu quân sứ Quách Kì (郭琪) sau đó đã tiến hành một cuộc binh biến song kết quả là thất bại và phải chạy trốn, nhưng Trần Kính Tuyên tha cho gia quyến của Quách Kì. bị cáo buộc sai trái rồi bị hành quyết bằng cách thức tàn nhẫn. Cung châu nha quan Thiên Năng (阡能) đã nổi dậy từ trước đó, khi thấy Tạ Hoằng Nhượng bị giết thì từ chối quy phục, đoạt lấy Cung châu cùng Nha châu và chống đối Trần Kính Tuyên. Trần Kính Tuyên phái quân đi đánh Thiên Năng, song thoạt đầu không chiến thắng. Trong khi đó, vào mùa hè năm 882, Đường Hy Tông ban cho Trần Kính Tuyên chức Thị trung,
Vào mùa đông năm 882, cuộc nổi dậy của Thiên Năng đã lan đến Thục châu, Trần Kính Tuyên đã cho áp nha Cao Nhân Hậu làm 'Đô chiêu thảo chỉ huy sứ' thay thế Dương Hành Thiên. Cao Nhân Hậu tuyên bố rằng những người từng đi theo Thiên Năng sẽ được miễn tội hoàn toàn nếu như chịu đầu hàng, quân của Thiên Năng vì thế tan rã. Cao Nhân Hậu bắt được Thiên Năng và xử tử người này cùng bốn thủ lĩnh nổi dậy khác, cũng như mưu chủ của Thiên Năng là Trương Vinh (張榮), song không thực hiện hành vi trả thù nào- một quyết định được Trần Kính Tuyên chấp thuận. Trần kính Tuyên bổ nhiệm Cao Nhân Hậu là Mi châu phòng ngự sứ. tiết độ sứ Lý Xương Ngôn (李昌言) đe dọa không cho Trịnh Điền đi qua Phượng Tường khi Đường Hy Tông trở về Trường An. Trịnh Điền buộc phải dâng biểu từ vị, đến dưỡng già tại Bành châu. Sau khi Trịnh Điền từ vị, đến tháng 9 ÂL, Trần Kính Tuyên được bổ nhiệm chức Trung thư lệnh, tiến tước Dĩnh Xuyên quận vương.
Sau khi Đường Hy Tông rời Thành Đô
Sau khi Hoàng đế rời khỏi Thành Đô, Điền Lệnh Tư tiếp tục nắm quyền kiểm soát triều đình, và đến tháng 9 ÂL năm 885 thì Trần Kính Tuyên được chính thức phong làm chỉ huy, chế trí sứ của Tam Xuyên và vùng Tam Hiệp.. Sau khi chiến bại trước liên quân của Vương Trọng Vinh và Lý Khắc Dụng, Điền Lệnh Tư lại đưa Đường Hy Tông chạy đến Hưng Nguyên. Do thấy không thể tiếp tục nắm giữ quyền lực khi bị phản đối rộng khắp, Điền Lệnh Tư đã quyết định tự giáng mình làm Tây Xuyên giám quân sứ, sau đó chạy đến Tây Xuyên với Trần Kính Tuyên. thứ sử, song lại tiến hành nổi dậy, chiếm cứ Hán châu và tiến công Thành Đô. Trần Kính Tuyên đã khiển bộ tướng Lý Thuận Chi (李順之) đi trấn áp Trịnh Quân Hùng, giết chết người này. Sau đó, Trần Kính Tuyên huy động binh sĩ và tập kích giết chết Cao Nhân Hậu. Tuy nhiên, Trần Kính Tuyên đã không thể nắm quyền kiểm soát Đông Xuyên do sau đó Đường Hy Tông bổ nhiệm Cố Ngạn Lãng là Đông Xuyên tiết độ sứ.. Tuy nhiên, do Điền Lệnh Tư đang được Trần Kính Tuyên bảo hộ, quyết định lưu đày không bao giờ được thực hiện. và Cố Ngạn Lãng sẽ hợp binh tiến công Tây Xuyên. Điền Lệnh Tư đề xuất rằng để mình cố chiêu dụ Vương Kiến, Trần Kính Tuyên chấp thuận. Sau khi nhận được thư của Điền Lệnh Tư, Vương Kiến để gia quyến ở lại chỗ của Cố Ngạn Lãng tại Tử châu, tiến đến Thành Đô quy phục. Tuy nhiên, khi Vương Kiến tiến đến Lộc Đầu quan, thuộc hạ của Trần Kính Tuyên là Lý Nghệ (李乂) lại cho rằng Vương Kiến là một mối đe dọa và Trần Kính Tuyên lệnh cho Vương Kiến không tiến thêm nữa. Vương Kiến tức giận, đánh bại các binh lính mà Trần Kính Tuyên phái đến để ngăn cản, tiến đến Thành Đô. Vương Kiến chiếm được Hán châu và cho đệ của Cố Ngạn Lãng là Cố Ngạn Huy tiếp quản, Vương Kiến và Cố Ngạn Lãng sau đó tiến công Thành Đô song không chiếm được thành. Đường Hy Tông khiển sứ giả đến làm trung gian hòa giải, song cả Vương Kiến và Trần Kính Tuyên đều không chấp thuận. Chiến dịch chống Trần Kính Tuyên của Vương Kiến được mô tả là đã gây thiệt hại lớn cho toàn bộ 12 châu của Tây Xuyên quân, và kết quả là việc triều cống của Tây Xuyên vốn trước đó diễn ra thường xuyên song nay đã chấm dứt.
Đường Hy Tông qua đời vào mùa xuân năm 888, kế vị là Đường Chiêu Tông- người có một mối thù với Điền Lệnh Tư. Trong khi đó, Vương Kiến vẫn không thể chiếm được Thành Đô, ông ta thượng biểu cho Đường Chiêu Tông xin triều đình phái đến một Tây Xuyên tiết độ sứ mới, và nguyện sẽ phụng sự người đó, Cố Ngạn Lãng cũng thượng biểu với nội dung tương tự. Đường Chiêu Tông do đó bổ nhiệm Vi Chiêu Độ làm Tây Xuyên tiết độ sứ, đồng thời triệu hồi Trần Kính Tuyên về Trường An giữ chức 'Long vũ thống quân'. Tuy nhiên Trần Kính Tuyên từ chối tuân chỉ, chuẩn bị cho trận chiến với Vi Chiêu Độ, Đường Chiêu Tông do đó đã bãi tất cả các chức tước của ông., tiết độ sứ Dương Thịnh (楊晟) là một người đi theo Điền Lệnh Tư. Khi Trần Kính Tuyên đi úy lạo quân sĩ, họ ngừng hưởng ứng ông. Điền Lệnh Tư đích thân đến doanh trại của Vương Kiến và đề nghị đầu hàng, Vương Kiến chấp thuận. Vương Kiến sau đó được bổ nhiệm làm Tây Xuyên tiết độ sứ, tuyên bố tiếp tục xem Điền Lệnh Tư là dưỡng phụ, bổ nhiệm con của Trần Kính Tuyên là Trần Đào (陳陶) làm Nha châu thứ sử và lệnh Trần Kính Tuyên theo con đến Nhã châu., cấp cho gia đình của Trần Kính Tuyên tô thuế của huyện này. Trần Kính Tuyên từ lâu đã nghi ngờ rằng sẽ có ngày bị Vương Kiến sát hại, vì thế luôn mang theo thuốc độc trong dây lưng để có thể tự sát trước khi bị hành hình, song khi ông bị bắt, các binh sĩ đã khám dây lưng của ông. Sau đó, Trần Kính Tuyên bị xử trảm.
